CBC در آزمایش خون
آزمایش خون CBC چیست و چه کاربردی دارد؟
CBC مخفف Complete Blood Count و به معنی شمارش کامل سلولهای خونی است. این آزمایش خون یکی از رایج‌ترین آزمایشاتی است که وضعیت سلولهای خونی را نشان میدهد. در ادامه به بررسی علت انجام آزمایش CBC، تفسیر این آزمایش و تفاوت آن با CBC diff می‌پردازیم و به سؤالات شما پاسخ می‌دهیم.
آزمایش CBC چیست؟
CBC شایع‌ترین آزمایش خون است و هدف از درخواست آن بررسی وضعیت سلولهای اصلی خون یعنی گلبول‌های قرمز (RBC)، گلبول‌های سفید (WBC) و پلاکتها (Platelets) می‌باشد.
اجزای آزمایش CBC و تفاوت آن با CBC diff
همانطور که گفته شد این آزمایش یک آزمایش کلی بوده که وضعیت سلولهای خون را نشان میدهد. مهم‌ترین سلولهای خونی عبارتند از:
- گلبول‌های قرمز یا RBCها: بررسی تعداد و اندازه گلبول‌های قرمز (RBC Count و MCV)، مقدار هموگلوبین، غلظت هموگلوبین (MCH و MCHC)، نسبت مقدار گلبول‌های قرمز خون به کل خون (هماتوکریت یا HCT) و نیز میزان وسعت توزیع گلبول‌های قرمز خون (RDW)
- گلبول‌های سفید یا WBCها: بررسی تعداد گلبول‌های سفید یا همان لکوسیت‌ها
- پلاکتها: بررسی تعداد پلاکت‌های خون و نیز متوسط حجم هر پلاکت (MPV)
آزمایش CBC diff چیست؟
آزمایش CBC diff همان آزمایش CBC است که علاوه بر موارد بالا، انواع گلبول‌های سفید و درصد هر نوع از گلبول‌های سفید را نیز به ما نشان میدهد. مثلاً در یک آزمایش CBC گزارش می‌شود که تعداد گلبول‌های سفید ۸۰۰۰ عدد است. در آزمایش CBC diff گزارش می‌شود که تعداد گلبول‌های سفید ۸۰۰۰ عدد است که از این ۸۰۰۰ عدد مثلاً ۵۰ درصد نوتروفیل، ۳۸ درصد لنفوسیت، ۵ درصد ائوزینوفیل و ۷ درصد بازوفیل هستند.
پزشک بر اساس اینکه کدام نوع گلبول‌های سفید افزایش یافته است میتواند برخی از انواع عفونتها را حدس بزند. به عنوان مثال در عفونت‌های باکتریال، معمولاً تعداد نوتروفیل‌ها افزایش پیدا می‌کند؛ اما در عفونت‌های ویروسی معمولاً تعداد لنفوسیت‌ها افزایش می‌یابد (البته همه‌ی این موارد، استثناهای زیادی دارند).
تفسیر آزمایش CBC
تفسیر این آزمایش بر اساس اجزای آن صورت می‌گیرد. در سایت اکسترن همه‌ی اجزای این آزمایش بطور جداگانه مورد بررسی قرار گرفته‌اند و علت افزایش یا کاهش آن‌ها و راه‌های درمان گفته شده است. شما می‌توانید با مراجعه به لینک‌هایی که در بالا قرار داده شده‌اند، مقالات مرتبط با آن را مطالعه کنید.
علت انجام آزمایش CBC چیست؟
این آزمایش یکی از روتین‌ترین آزمایشاتی است که تقریبا در تمامی موارد توسط پزشک درخواست می‌گردد. هدف از درخواست این آزمایش، بررسی سلولهای خون می‌باشد. افزایش یا کاهش سلولهای خونی مختلف میتواند نشان دهنده‌ی بیماریهای مختلفی باشند. که هر کدام از این بیماریهای بطور جداگانه در صفحه مربوط به آن بیماری و نیز صفحه آزمایشات سایت مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
سؤالات متداول
آزمایش CBC چه بیماریهایی را نشان میدهد؟
هر بیماری که وضعیت سلولهای خونی را بهم بزند میتواند باعث مختل شدن آزمایش CBC شود. بنابراین انواع سرطانها خون، عفونتها، التهابها، بیماریهای خودایمنی، کمخونی، نقص ایمنی، اختلال پلاکتها و… میتوانند باعث مختل شدن این آزمایش شوند. اما باید بدانید که CBC یک آزمایش اختصاصی نیست و نمیتواند تشخیص قطعی برای بیماری خاصی باشد. بنابراین پزشکان با CBC به سرنخهایی دست مییابند که بر اساس این سر نخها، آزمایشات تخصصیتری را درخواست میکنند.