استئاتوره

استئاتوره یا مدفوع چرب ( به انگلیسی: steatorrhea) به معنای دفع چربی بیش از حد طبیعی در مدفوع است. اگر بیشتر از ۶ درصد از چربی مصرفی روزانه در مدفوع دفع شود به آن استئاتوره گفته می شود.

در حالت طبیعی، ترکیب مدفوع بیشتر شامل آب و مواد زیر است:

• فیبر.
• باکتری.
• موکوس.
• نمک و املاح.
• چربی.

موارد بالا در یک مدفوع طبیعی وجود دارند. حال اگر مقدار چربی در مدفوع بیشتر از حد طبیعی شود، مدفوع چرب و چسبنده و بدبو شده و به آن استئاتوره گفته می شود. در بسیاری از موارد در کنار مدفوع چرب، بیمار ممکن است که گلبول قرمز هم در مدفوع داشته باشد. پیشنهاد می کنیم مقاله گلبول قرمز یا RBC چیست را در همین سایت مطالعه کنید.

علائم استئاتوره یا دفع چربی در مدفوع چه هستند؟

از جمله علائم این اختلال می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مدفوع بد بو، چسبنده و کم رنگ. بطوری که مدفوع به کاسه توالت می چسبد.
• افزایش تولید گاز در روده ها (نفخ).
• کاهش وزن.
• سوءهاضمه.
• درد ها و کرامپ های شکمی.

علت استئاتوره یا مدفوع چرب چیست؟

چربی زیاد در مدفوع نشان دهنده عدم کارکرد صحیح دستگاه گوارش است. اسهال چرب از نشانه های سوءجذب است و سوءجذب خود علل بسیاری دارد. یکی از علل مدفوع چرب عدم کارکرد صحیح پانکراس است که می تواند به دلیل سیستیک فیبروز، التهاب پانکراس (پانکراتیت)، سرطان پانکراس و … باشد.

سیستیک فیبروز یک بیماری ژنتیکی است و علائم زیادی را ایجاد می کند. یکی از علائم آن، اسهال چرب یا استئاتوره در کودکان است.

از علل دیگر اسهال چرب می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عدم تحمل به لاکتوز
• بیماری سلیاک
• بیماری ویپل (یا ویپلی)
• بیماری التهابی روده (IBD)، مخصوصا کرون.

آزمایش تشخیص استئاتوره یا مدفوع چرب چگونه انجام می شود؟

یکی از آزمایش های تشخیص این اختلال اندازه گیری چربی مدفوع ۷۲ساعته است. به این صورت که از بیمار خواسته می شود که مدفوع خود را برای ۷۲ ساعت جمع کند، اگر چربی موجود در مدفوع بیشتر از ۷ گرم به ازای هر ۲۴ ساعت باشد (یعنی بیشتر از ۲۱ گرم در ۷۲ ساعت) یعنی فرد به استئاتوره مبتلا است.

درمان استئاتوره یا مدفوع چرب چیست؟

همانطور که گفته شد، این اختلال علل گوناگونی دارد و درمان آن، درمان علت ایجاد کننده است. مثلا اگر فرد به بیماری پانکراس مبتلا باشد، از قرص های حاوی آنزیم های پانکراسی استفاده می شود. و یا اگر علت بیماری، عدم تحمل لاکتوز است، نباید از مواد لبنی مخصوصا شیر حاوی لاکتوز استفاده کند.

بنابراین استئاتوره خود به تنهایی درمان مشخصی ندارد و باید ابتدا علت آن مشخص شود و سپس درمان گردد.